Wokół stołu – karnawał w ZSGH

Dziś przypominamy obyczaje i tradycje polskie.

Karnawał i zapusty

Karnawał po staropolsku zwany zapustami, to czas od Nowego Roku do środy Popielcowej. Karnawał wywodzi się z antycznych świąt greckich Dionizji i rzymskich Saturnalii. Pierwsze wzmianki o karnawale polskim i związanych z nim zwyczajach pochodzą z początku XVII wieku. Był to czas polowań, tańców i swawoli. Niezależnie od stanu jadło się tłusto, dużo i tęgo popijano. Najhuczniej i najweselej obchodzono jednak ostatni tydzień karnawału, rozpoczynający się od tłustego czwartku zwanego też zapuśnym. Tradycją tych dni były największe i najlepsze zabawy, które kończyła kolacja składająca się z jaj, mleka i śledzi, symbolizująca nadchodzący okres postnych potraw.

Jak nakazuje tradycja w tłusty czwartek na naszych stołach królują pączki i faworki.

FAWORKI

Składniki:

mąka pszenna                                    2,5 szklanki

jaja                                                       1  sztuka

żółtka                                                   3  sztuki

kwaśna śmietana                                  3  łyżki

masło                                                    1 łyżka

spirytus                                                 50 ml

po szczypcie soli i cukru

cukier puder do posypania

smalec lub olej do smażenia              1 kg lub 1 litr

Wykonanie:

Wymieszać mąkę z solą i cukrem. Dodać masło, żółtka, całe jajko, śmietanę i zagnieść ciasto. Gdy grudki ciasta zaczną się zlepiać, wlać spirytus i wyrabiać do całkowitego połączenia się składników. Podzielić ciasto na dwie części i każdą wybijać ręką lub wałkiem do pojawienia się w cieście pęcherzyków powietrza. Gotowe ciasto zawinąć w folię i schłodzić w lodówce.

Odrywać po kawałku ciasta, rozwałkowywać je na cienkie placki. Wykrawać nożem lub radełkiem paski szerokości 3-4 cm, pośrodku każdego paska zrobić nacięcie i przewinąć przez nie jeden koniec ciasta. W szerokim rondlu rozgrzać połowę tłuszczu i na gorący wkładać faworki. Rumienić z obu stron i wyjmować łyżką cedzakową na papierowy ręcznik do osączenia. Po wystudzeniu obficie posypać cukrem pudrem.

Uwaga! W połowie smażenia wymienić tłuszcz na nowy.

Faworki potocznie nazywane chrustem tradycyjnie smaży się w tłusty czwartek. Z tego ciasta wykrawać także można trzy krążki o różnej średnicy, naciąć je promieniście w kilku miejscach i nakładając kolejno na siebie na środku sklejać białkiem. Z tak przygotowanych krążków smaży się róże, w środku których umieszcza się konfiturę z róży.

PĄCZKI

Składniki:

mąka                                            500g

żółtka                                           4 szt.

drożdże                                          60g

cukier                                           1/2szkl.

masło                                            120g

mleko                                           250ml

spirytus lub ocet                           1 łyżka

konfitura z róży                             250g

cukier puder                                  100g

tłuszcz do smażenia

Wykonanie:

Ogrzać mleko, rozpuścić w nim drożdże i tyle mąki, aby rozczyn miał gęstość śmietany. Pozostawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Żółtka utrzeć z cukrem, masło roztopić. Wyrośnięty rozczyn połączyć z utartymi  żółtkami i mąką, wyrabiać około 15 minut.

Dodać spirytus i masło, nadal wyrabiać do momentu uzyskania gładkiego delikatnego ciasta. Oprószone mąką pozostawić do wyrośnięcia. Gdy objętość ciasta zwiększy się dwukrotnie, wyłożyć na stolnicę. Wałkować na grubość 2-3 cm, wykrawać szklanką krążki, nakładać konfiturę. Dokładnie sklejać brzegi ciasta, formować kule, odkładać do wyrośnięcia. W płaskim rondlu rozgrzać tłuszcz, smażyć pączki na całej powierzchni naczynia, odwracając z każdej strony po 2 razy. Gdy będą złote wyjmować, układać na sito wyłożone bibułą. Posypać cukrem pudrem.

Oponki z białego sera

Składniki:

mąka                        500g

ser biały                   500g

cukier kryształ         100g

masło                       120g

śmietana                  125g

jaja                           2 szt.

soda                         1 łyżeczka

sól                            szczypta

tłuszcz do smażenia (olej lub smalec)

Wykonanie:

Mąkę przesiać, dodać zmielony ser i pozostałe składniki, zarobić ciasto. Rozwałkować i wycinać krążki wielkości szklanki. W środku każdego krążka kieliszkiem wyciąć mniejsze kółeczko. Smażyć w dużej ilości tłuszczu, tak by oponki w nim pływały. Po usmażeniu posypać cukrem pudrem.